Given name: Dora Family name: Zalaźnik

Żona lwowskiego zegarmistrza. W 1942 dociera z mężem do Warszawy, ma aryjskie papiery na nazwisko Wanda Harasimowicz. Dzięki interwencji dr Redlich, znajomej Julii Gryniewicz, nawiązuje kontakt z tą ostatnią. Znają się z czasów lwowskich. Julia zaprasza Dorę i jej męża Łazara do swojego 2-pokojowego mieszkania z kuchnią i wygodami, na Mokotowie, gdzie mieszka sama. Przychodzą 15.11.1942, Julia ich melduje. Rok później Julia przygarnia także syna Zalaźników, z żoną. Mieszkają we czworo w jednym pokoju, nawet w czasie nalotów nie schodzą do schronu. Zachowują się cicho, chodzą w kapciach, mówią szeptem. Gospodyni wychodząc do pracy, zamyka mieszkanie na klucz. Kładzie dywan, żeby wyciszyć ich kroki. Na pytania sąsiadów odpowiada, że mieszkają u niej Niemcy, którzy często wyjeżdżają. Kupuje żywność w pobliskim sklepie, tłumacząc dużą ilość wiktuałów koniecznością przekazywania paczek siostrze, która została wysłana do Oświęcimia.

Zalaźnikowie nie mają żadnych środków finansowych. Łazar Zalaźnik i jego syn są zegarmistrzami. Julia prosi zatem o zegarki do naprawy w firmach Łazowski i Tomas, a Zalaźnikowie je naprawiają. Dzięki temu mają środki do życia. Państwo Łazowscy są znajomymi Julii, wtajemniczonymi, że przechowuje Żydów; w firmie Tomas opowiada o wuju-zegarmistrzu, który nie może chodzić.

W 1944 roku, przed Powstaniem, nasłani przez sąsiadów Niemcy chcą Julii zabrać mieszkanie. Dla Zalaźników wyjście na ulicę oznacza śmierć, „to był okres największego terroru w Warszawie”. Po naradzie z Zalaźnikami Julia udaje się do znajomych handlarzy bimbrem. Zaprasza do siebie Niemca z Wermachtu, Hoffmana, obiecując, że sprzeda mu spirytus. Prosi go o fikcyjne oświadczenie, że zarekwirował jej mieszkanie do własnego użytku, co ratuje sytuację mieszkaniową. Hoffman przychodzi jeszcze kilka razy po spirytus. Po wybuchu Powstania Julii i Zalaźnikom przestają grozić najścia Niemców. Julia rezerwuje mieszkanie na Lesznie dla siebie, swojego brata i Zalaźników – nie jest jasne, czy się tam przeprowadzają.

Do 16 sierpnia Julia mieszka wspólnie z Zalaźnikami. W tym czasie schodzą już do schronu w czasie nalotów. W budynku znajduje się baza grupy bojowej AK. Julia zaprasza do mieszkania porucznika AK, „Henryka” [nieczytelny dopisek], oświadcza, że przechowuje czworo Żydów i poleca ich jego opiece. Sama ma zamiar opuścić Warszawę. Zostawia zapasy żywności i pismo, pozwalające Zalaźnikom rozporządzać jej mieszkaniem i jego zawartością. Opuszcza miasto.

Zalaźnikowie przeżywają do końca Powstania, uciekają z transportu i znajdują się w Kielcach. Dzień przed złożeniem relacji (8.05.1947) spotykają się z Julią Gryniewicz w Zabrzu.