Imię: Gerszon Nazwisko: Edelman

  • NIE
  • Mężczyzna
  • Gerszon
  • Edelman
  • 1920-04-20
  • Kurów
  • Tak
  • Spoza Warszawy
  • Puławy ul. Lubelska 5/4
  • Żyd
  • inna, w mieszkaniu
  • Przed wybuchem wojny był uczniem Wyższej Szkoły Budowy Maszyn im. Wawelberga w Warszawie. Zmobilizowany w 1939 r., wrócił do Puław w październiku. Poszedł z rodzicami do getta. 20.12.1939 r. getto zostało wysiedlone. Rodzice, siostra i brat uciekli w kierunku Wolnicy. Gerszon był w kolumnie prowadzonej w kierunku Opola. Po drodze dowiedział się o ucieczce rodziny i postanowił do nich dołączyć. Mieszkali w Rogalowie u znajomych do jesieni 1940 r. Przenieśli się do Gniazdkowa, rodzinnej wioski ojca. W wiosce mieszkały, w czasie okupacji, jeszcze 4 rodziny żydowskie. W lecie 1942 r. pojawiła się w okolicy partyzantka radziecka, 14 osób. Ktoś doniósł Niemcom. W czasie walk, zabito pięciu Żydów z wioski. Niemcy zaczęli wysiedlać Żydów z okolicy do Chotczy. Przeprowadził się tam z rodziną. Niemcy bardzo się znęcali nad Żydami, jego rodzina uciekła, w październiku 1942 r., znów do Gniazdkowa i ukryła się u znajomego chłopa. Gerszon uciekł z kolumny prowadzonej do pociągu. Ukrył się w zagajniku, powoli przybywali inni, było coraz więcej Żydów, którzy uciekli z transportu. Zbliżała się zima, zbudowali bunkry podziemne po obu stronach Wisły. Okoliczni chłopi ich śledzili, wydawali a czasem sami zabijali, napadając na bunkry. Jego stryj mieszkał w Warszawie, działał w podziemiu, ściągnął do Warszawy Gerszona z ojcem. Siostra wyjechała na roboty do Niemiec. Matka z bratem zostali w Gniazdowie, gdzie zostali zabici. Gerszon pod ps. Brzoza i jego ojciec pod ps. Gniezno, ze stryjami o ps. Rzepa i Jakub, działali w AK. Gerszon był w egzekutywie wykonawczej sądu podziemnego. Brał udział w powstaniu warszawskim. Po powstaniu trafił do Hannover-Braunschwieg.

  • powstanie w getcie, powstanie warszawskie, w getcie, wysiedlenie
  • mieszkaniowe, praca
  • konspiracja polska, kontakty z innymi Żydami
  • Duża część wspomnień dotyczy relacji z powstania warszawskiego