Given name: Jerzy Family name: Wajnkranc

  • NO
  • Male
  • Jerzy
  • Wajnkranc
  • Wiśniewski
  • 1943 r
  • No
  • From Warsaw
  • Midtown
  • Wspólna
  • Sławko(?); Złota; Okrężna 55 Chmielna,
  • Jewish
  • good
  • in an apartment
  • money
  • delation/denunciation, blackmail/"szmalcowanie" resulting in buying out
  • Jerzy Wajnkranc, właściciel fabryki, którą, po przeprowadzce do getta, fikcyjnie przepisuje na byłą sąsiadkę, Polkę, Alinę K. Nowa właścicielka zobowiązała się chronić fabrykę i zwrócić je po wojnie. Zonaty z Noemi z domu Szac. Noemi trafia na Umszlag, zostaje pobita, ratuje ją Jerzy przebrany za pielęgniarza. Wychodzi z getta kiedy Noemi jest już poza murami. Ma już załatwioną kenkartę na nazwisko Wiśniewski. Jedzie z zoną do Sławek,(prawdopodobnie chodzi o Sławki, osadę leśną w woj. mazowieckim, powiat makowski) do cioci Ali. Jest im tam dobrze, Ala, domownicy i sąsiedzi są życzliwi. Docierają tam również, po wyjściu z getta, rodzice Noemi i teściowa z córką Zosia. Po kilku próbach szantażu przez miejscowych policjantów i szmalcowników, Jerzy wyjeżdża z żoną do Warszawy. Tam ukrywają się przez jakiś czas u doktorowej Rakowskiej na Sadybie, gdzie już jest jego matka i siostra Zofia. Nie mają już pieniędzy, szukają mieszkania i pracy, ale nikt ze znajomych nie chce im pomóc. Również Polka, nowa właścicielka fabryki Jurka. Nie mogą też wydobyć mebli i rzeczy zostawionych u znajomych. Mają fałszywe kenkarty i na ich podstawie nie mogą zameldować się w Warszawie, a bez tego nie ma pracy. Noemi idzie do Fiuka, krewnego dawnej służącej rodziców. Fiuk próbuje załatwić pracę Jurkowi poza Warszawą. Na razie znajdują miejsce w przejściowym pokoju stołowym u wdowca geodety na Złotej. Źle się tam czują, całe dnie spędzają na chodzeniu po ulicach, co budzi coraz większe podejrzenia gospodarza. Później mieszkają na ul. Chmielnej, w pokoiku u wdowy Kosińskiej. Noemi pracuje jako krawcowa w fabryce, a Jerzy w innej fabryce przy obróbce żelaza. Pewnego dnia Jerzy nie wraca z pracy, Noemi szaleje. Dowiaduje się, że zabrali go na Pawiak i został wywieziony do obozu. Noemi szuka, pisze listy do Poniatowej, Trawnik, jedzie do Małkini aby dowiedzieć się czy był w Treblince, a później do Lublina, szuka Jurka na Majdanku. Po kilku miesiącach i wielu kłopotach, zmianach mieszkań, szukaniu pieniędzy na łapówki, dowiaduje się, że zginął w obozie na Majdanku w 1944 r.

  • Poles operations, housing, help
  • contacts with other Jews , stranger, long-lasting help, one-off help, housing assistence , outside of Warsaw, blackmailer/ "szmalcownik", with Aryan documents