Given name: Różka (Róża) Family name: Münz

  • NO
  • Female
  • Różka (Róża)
  • Münz
  • 1882-00-00
  • Yes
  • Not in Warsaw
  • Lwów
  • Grodzisk Mazowiecki, Warszawa - Żoliborz, ul. Tucholska 19, ul. Tucholska 14
  • Jewish
  • in an apartment
  • valuables, money
  • looting, blackmail/"szmalcowanie" resulting in buying out
  • Róża Münz, żona lwowskiego optyka, Benedykta Münza.

    W sierpniu 1942 Róża Münz ucieka ze Lwowa wraz z rodziną (mężem, córką Sylwią i zięciem, Emanuelem Walbachem). Docierają do Warszawy, udaje im się zdobyć papiery aryjskie. Po kilku dniach w stolicy przenoszą się do Grodziska Mazowieckiego, gdzie ukrywają się przez 10 dni. Gospodarz nie chce ich dłużej przechowywać, sąsiedzi traktują ich podejrzliwie.

    Przenoszą się do Warszawy, na Żoliborz (ul. Tucholska 19), gdzie mieszkają do wybuchu Powstania Warszawskiego. Latem 1943 Róża pomyślnie przechodzi operację nosa ("operowana na fizjognomię nosa"). W 1944 dom Münza kilka razy nachodzi Gestapo. W pierwszych dniach sierpnia 1944 Münzowie dostają od Starostwa Grodzkiego kilka godzin na wyprowadzkę. Dom przy ul. Tucholskiej 19 zostaje przeznaczony na szpital. Zostają skierowani na Tucholską 14.

    Róża Münz mieszka z mężem w ciężkich warunkach na Tucholskiej 14. W ostatnią noc przed kapitulacją dowództwo AK nakazuje im opuścić piwnicę przy Tucholskiej 14. Przenoszą się nocą, pod obstrzałem, do fortu, gdzie rano następuje kapitulacja (w rzeczywistości kapitulacja Żoliborza nastąpiła 30.09.1944 o 18.30).

    Po kapitulacji PW Róża Münz (w tym czasie chora) z mężem i matką trafia do obozu w Pruszkowie. Podczas segregacji rozdzielają ich z córką, która nie odnalazła się do chwili spisywania relacji. Docierają koleją i pieszo do Odrowąża, mieszkają tam przez 3 tygodnie z żołnierzami Wehrmachtu. Mnożą się jednak podejrzenia, że są Żydami; uciekają, po drodze padają ofiarami kradzieży. Po trudnej i kosztownej tułaczce docierają do Samsonowa, później do Oblęgorka. Mieszkają rozdzieleni na kwaterach na skraju wsi, gdzie w ciężkich warunkach przeżywają zimę.

    28.02.1945 Róża Münz z rodziną rusza do Kielc przez Częstochowę i potem do Warszawy. W podróży stają się ofiarami napaści robotników z Dąbrowy Górniczej, którzy próbują ich udusić. Cudem udaje im się wyjść cało.

  • Warsaw Uprising
  • Germans operations, Poles operations, housing, blackmail, "szmalcownictwo", private/everyday life
  • antisemitism, atmosphere , illness, Gestapo/gendarmerie, long-lasting help, housing assistence , outside of Warsaw, with Aryan documents
  • Nie do końca jest jasne, w jaki sposób dotarła do Münzów w Warszawie matka Róży. W swojej relacji Münz nie wspomina o niej wcześniej - pojawia się dopiero w chwili wysiedlenia z Żoliborza.