Given name: Maria Family name: Mendelson

  • NO
  • Female
  • Maria
  • Mendelson
  • Wanda Buczkowska
  • Yes
  • From Warsaw
  • Midtown
  • ul. Nowogrodzka
  • getto, wieś Mrozy, Warszawa, Izrael – Holon
  • Jewish
  • good
  • on surface , in an apartment
  • delation/denunciation, other danger, in an apartment

  • Matka Krystyny Lipińskiej, żona Jerzego, architekta. Po wybuchu wojny Mendelsonowie poznają Paulę Rosen z domu Muschol i jej dwoje dzieci; jej mąż jest Żydem i niebawem zginie w getcie. Paula – z pochodzenia Niemka – przyjmuje obywatelstwo niemieckie. Pomaga aktywnie wielu Żydom. Krystyna kończy szkołę średnią na tajnych kompletach. W 1943 rodzina Mendelsonów ucieka z getta, Paula załatwia im aryjskie dokumenty. Maria, Jerzy i Krystyna ukrywają się we wsi Mrozy. Jerzy zostaje rozstrzelany na skutek donosu, Maria trafia do więzienia w Mińsku Mazowieckim jako aryjska przyjaciółka Żyda. Krystyna ukrywa się u Pauli, udaje jej się wykupić matkę z więzienia, z pomocą granatowego policjanta. Sama zostaje aresztowana, trafia na Pawiak, później do Oświęcimia i do Ravensbrück. Maria pracuje w Warszawie jako służąca, wysyła jej paczki. Krystyna wraca do Polski, odnajduje matkę; w 1957 emigrują z mężem Krystyny i jej córką do Izraela.

  • denunciation , Germans operations, Poles operations, housing, murder, help, work, private/everyday life
  • atmosphere , Gestapo/gendarmerie, hosts, commerce, other help, communication, contacts with other Jews , costs, stranger, Polish Police, long-lasting help, financial assistance, individual help , one-off help, housing assistence , help from Jews, material help , outside of Warsaw, work, with Aryan documents , acquaintances
  • Str. 7 – 8