Given name: Josef Family name: Mandelbaum

  • YES
  • Male
  • Josef
  • Mandelbaum
  • 1943
  • Warszawa
  • No
  • From Warsaw
  • Old Town, Midtown
  • Franciszkańska 6a
  • getto warszawskie; Chłodna 2;
  • Jewish
  • in an apartment
  • Syn Eliasza i Chany z domu Becker. Miał dwie siostry, Felicję i Halinę. Ojciec miał magiel elektryczny. Josef ożenił się w 1938 r. Jego żona Sara urodziła 1 września 1939 r. synka Rysia. W getcie mieszkali z rodziną na Chłodnej. Początkowo pracował w fabryce trykotażu kuzyna, Bechera, na Lesznie po aryjskiej stronie. Kuzynowi fabrykę zabrali Niemcy, ale pracował w niej jako doradca. Praca skończyła się w lipcu 1942 r. Josef zaczął szukać pracy w jakiś szopie. Znalazł miejsce w szopie Schultza na Lesznie. Swojego dwuletniego synka umieścił po stronie aryjskiej, u jakiejś Polki w Milanówku. Zapłacił jej dużo pieniędzy i biżuterii. Jego siostra Halina, która wyszła z mężem z getta jesienią 1942 r., zaczęła odwiedzać chłopca. Opiekunka kazała jej zabrać chłopca, grożąc donosem na gestapo. Chłopie musiał wrócić do getta. Przed powstaniem pracował już w szopie szczotkarzy na Franciszkańskiej. 11 kwietnia 1943 r. Josef napisał list do Haliny, w którym pisał, że nie mają nadziei, czeka ich zagłada, nie dadzą się wziąć żywcem, ale prosi aby siostra ratowała Rysia. Robotnik Polak, któremu oddał list, przyniósł go do Haliny dopiero w lipcu. Nie było już kogo ratować.

  • Warsaw Ghetto Uprising, 1943, in the ghetto, deportation
  • children, armed resistance, Shops, death, awareness of Holocaust