Given name: Basia Family name: Folkman

  • NO
  • Female
  • Basia
  • Folkman
  • Halbersztat
  • Halina Maria Udało
  • 1923-00-00
  • Lublin
  • Yes
  • Not in Warsaw
  • Ostrowiec Kielecki ul. nieznana
  • getto w Ostrowcu Kieleckim; Warszawa ul. nieznana; Łowicka 53; Madalińskiego 42 (lub 24); Odolańska 20
  • Jewish
  • bad
  • primary
  • Mieszkała w Lublinie z rodzicami, siostrą i bratem. Ojciec był buchalterem. W Lublinie ukończyła szkołę zawodową. W 1963 r. rodzina przeniosła się do Ostrowca Kieleckiego. Trafili do getta, rodzice i siostra zginęli. Została sama z młodszym bratem. W getcie chodziła do pracy u Niemki. 28.03.1942 r. uciekła z getta z Cesią Kleiman. Przyjechały do Warszawy i długo tułały się po mieście, były szantażowane, straciły pieniądze. Przypomniały sobie o znajomej, uratowanej przez jakąś kobietę z Warszawy, Feferównie. Zgłosiły się do niej, a ona skontaktowała je z Janiną Grundgand, swoją opiekunką. Zgłosiły się do pani Grundgand, opowiedziały o swoim położeniu. Cesia została u pani Grundgand, a Basia została umieszczona u Miry Merson. Po kilku tygodniach musiała zmienić adres, ponieważ pani Merson opiekowała się także innymi Żydami. Przeniosła się do państwa Dulskich. Dulscy opiekowali się nią serdecznie do końca powstania warszawskiego. Janina Grundgand wyrobiła dla Basi aryjskie dokumenty, sprowadziła z Ostrowca do Warszawy brata Basi, a Basia wystarała się dla niego o pracę. Czasami chodziła do sklepu i ktoś oskarżył ją o to, że jest Żydówką, o czym doniosła Dulskim sąsiadka. Basia chciała się wyprowadzić, żeby nie narażać gospodarzy. Dulska, razem z Basią i sąsiadką poszła do sklepu i, wzburzona, kategorycznie oświadczyła, że oskarżenie jest nieprawdziwe. Sklepikarz przeprosił. W czasie powstania warszawskiego Basia nie schodziła do schronu ze względu na semicki wygląd. Została ranna w mieszkaniu. Po powstaniu leżała przez rok w szpitalu w Milanówku. Stamtąd zabrała ją kuzynka do Radomia. Wróciła do Warszawy po jakimś czasie, odnalazła brata. W 1946 r. wyjechali oboje do Niemiec, a dwa lata później do Izraela. Przed wyjazdem ponownie nawiązała kontakt z państwem Dulskimi i utrzymywała z nimi korespondencję w czasie pobytu w Izraelu. Kontakt z Janiną Grundgand urwał się po jakimś czasie, kiedy wrócił list z adnotacją, że adresat nieznany.

  • Ghetto Uprising, Warsaw Uprising, in the Ghetto, deportation
  • help
  • other help, stranger, long-lasting help, housing assistence
  • W innych relacjach (Basi Folkman i Edzi Drach, w YV,) podany jest adres Madalińskiego 24 m 42.