Imię: Frydzia Nazwisko: Kleist

  • NIE
  • Kobieta
  • Frydzia
  • Kleist
  • Kleist
  • Maria Stuligłowa
  • 1923-00-00
  • Gródek Jagielloński
  • Tak
  • Spoza Warszawy
  • Gródek Jagielloński
  • Nisko;
  • Żyd
  • na powierzchni
  • Córka Mojżesza Kleista. Miała dwie siostry, które Niemcy zabrali do wywózki w czasie akcji. Szwagier Thorn został zabity w czasie akcji. Rodzice postanowili, że musi wyjechać. W 1942 r. wyjechała z Gródka do Niska, miała aryjskie dokumenty. Ojciec zginął już po jej wyjeździe, zastrzelony. W Nisku zobaczył ją szewc z Gródka, Ukrainiec, Pierunko Dwerski, i zadenuncjował przechodzącym Niemcom. Jeden z Niemców zabrał Frydzię do swojego mieszkania. Trzymał ją w nim 3 dni i gwałcił. Później ją wypuścił. W sierpniu 1942 r. pojechała do Warszawy. Cztery dni mieszkała w hotelu (adres nieznany). W hotelu spotkała mężczyznę, który rozpoznając w niej Żydówkę poradził jej utlenienie włosów i wyjazd na roboty. Zgłosiła się do biura na Nowym Świecie. Została wysłana do Turyngii. Pracowała w fabryce Siemens & Halske. Później przeniesiono ją do Neustad an der Orla. Pracowało tam kilka Żydówek. Wydał je folksdojcz Roman Gruszka i Krystyna Gradowska, Polka z Warszawy. Żydówki wysłano do miejsc ich zamieszkania (Ernę Bang do Lwowa; Różę Rottenbaum do Warszawy; innych nazwisk autorka nie pamięta). Te, które ocalały zemściły się na Gradowskiej i doniosły na nią, że pluła na portret Hitlera (została skazana na 5 lat). Po tej denuncjacji zostały zabrane do więzienia. Frydzia nie przyznawała się do swojego pochodzenia. Po czterech miesiącach więzienia spotkała Stanisława Kiszkę, syna komendanta policji w Gródku. Ponieważ strażnicy nie byli surowi, więźniowie mogli się czasami widywać. Kiszka powiedział, że zna Marię Stuligłową, której dokumentami posługiwała się Frydzia i potwierdzi przed Niemcami, że Frydzia to Maria. Została wypuszczona z więzienia. Do wyzwolenia pracowała w Niemczech.

  • powstanie w getcie, powstanie warszawskie, wysiedlenie
  • donos, działania Niemców, pomoc, praca
  • kontakty z innymi Żydami, poza Warszawą, wyjazd na roboty, z papierami aryjskimi