W południe, kiedy wszyscy leżeli na pół nadzy...

  • TAK
  • W południe, kiedy wszyscy leżeli na pół nadzy w swoich barłogach w bunkrze na Miłej 18, warta nagle dała znać, że niedaleko kręcą się Niemcy. Kiedy Niemcy podeszli i wezwali Żydów do wyjścia, wyszli tylko cywile i czompowie. Bojowcy obsadzili wejście i czekali z bronią w ręku. Niemcy jeszcze kilkakrotnie powtórzyli żądanie, ale nikt się nie ukazał. Nie ośmielili się wejść do bunkra. Wpuścili do środka gaz. Stu dwudziestu bojowców zaczęło się dusić. Arie Wilner zaczął nawoływać do odebrania sobie życia, by nie oddać się żywcem w ręce Niemców. Ranny w rękę Berl Braudo nie mógł utrzymać rewolweru i prosił towarzyszy, by go zastrzelili. Mordechaj Anielewicz uwierzył, że woda zneutralizuje działanie gazu. Nagle ktoś wpadł i zameldował, że znaleziono wyjście, przy którym nie ma Niemców. Niestety, nieliczni zdołali wydostać się tą drogą. Niewielu uratowało się z piekła, m.in. Menachem Bigelman z Droruni Jehuda Węgrower z Haszmoer Hacair.

  • 1943-05-08
  • 1943-05-08
  • powstanie w getcie
  • społeczne
  • atmosfera, działacze, kryjówka, Niemcy, próby ratunku
  • Wspomnienia Cywii Lubetkin, jednej z najwybitniejszych postaci żydowskiego ruchu oporu i powstania w getcie warszawskim, to zapis jej relacji z okresu okupacji. Po przyjeździe po wojnie do Palestyny, chcac by pamięć o wydarzeniach, w których brała udział, nie zaginęła, opowiadała na spotkaniach w kibucach o tym, jak zagłada przebiegała i co ludzie z jej środowiska czynili, by się jej - bez szans na zwycięstwo - przeciwstawić. Opis samego powstania w getcie jest główną i najbardziej wstrząsającą częścią wspomnień. Uznawane są powszechnie za jedno z najważniejszych źródeł do historii powstania. Ukazały się wcześniej w językach hebrajskim, żydowskim, angielskim i rosyjskim.

  • 131-132
  • Powiązani ludzie:

    • Braudo Berl

      Urodzony w 1918 r. w Słonimiu. W chwili wybuchu wojny należał do kibucu im. Brochowa w Łodzi. W końcu 1939 roku przy...

    • Anielewicz Mordechaj

      Urodzony w Warszawie. Członek Haszomer Hacair. Po wybuchu wojny opuścił stolicę. Po krótkim pobycie w sowieckiej str...

    • Węgrower Jehuda (Juda)

      Urodzony w 1920 r. w Warszawie. Działacz Haszomer Hacair w getcie. Zorganizował konspiracyjne archiwum swojego ruchu...

    • Bigelman Menachem

      Urodzony w Warszawie. Członek Droru i kibucu na Dzielnej 34. Członek ŻOB w Warszawie. W dniach powstania kwetniowego...

    Powiązane miejsca:

    • Miła 18

      Bunkier należał do czompów - ludzi z warszawskiego marginesu społecznego, wśród których było wielu "wybitnych&q...