Imię: Eugenia Nazwisko: Wąsowska-Leszczyńska

  • TAK
  • Kobieta
  • Eugenia
  • Wąsowska-Leszczyńska
  • Wąsowska
  • 1906-00-00
  • Tak
  • Z Warszawy
  • Śródmieście
  • Żurawia 24 m. 4
  • Polak
  • W latach 1942-44 brała udział w ruchu podziemnym Stronnictwa Demokratycznego i Rady Pomocy Żydom na odcinku: tajnej prasy, wyszukiwania bezpiecznych mieszkań, niesienia pomocy lekarskiej przez zaufanych i wtajemniczonych lekarzy, utrzymywania stałych kontaktów z tzw. biurem legalizacyjnym, dostarczania fałszywych dokumentów oraz różnych innych czynności związanych z akcją pomocy na rzecz podziemnego ruchu oporu. Udostępniła także Stronnictwu Demokratycznemu i Radzie Pomocy Żydom swoje prywatne mieszkanie przy ul. Żurawiej 24 m.7, gdzie tymczasowo mieścił się główny sekretariat RPŻ-etu, gdzie czasowo ukrywała wielu spalonych działaczy polskiego podziemia i podopiecznych Żydów, gdzie przechowywała tajne dokumenty, gdzie odbywały się systematycznie robocze posiedzenia członków Stronnictwa i Rady.
    W latach 1943-1944 wyszukiwała bezpieczne mieszkania dla działaczy CK Bundu i KK, przenosiła dokumenty żydowskiego ruchu oporu, broń dla członków ŻOB, doręczała fałszywe dokumenty oraz doprowadzała podopiecznych Żydów do wyznaczonych mieszkań i przewoziła ich na dworce kolejowe.
    W tym czasie ukrywała czasowo wielu "spalonych" działaczy CK Bundu i KK,a później powstańców, którzy wyszli kanałami z getta, m.in. Wolfa Rozowskiego i Abraszę Bluma.
    Doręczała rękopisy Samsonowicza, pisane w tym mieszkaniu, gdzie się ukrywał.
    Przenosiła broń dla członków ŻOB-u do konspiracyjnego punktu przy Krakowskim Przedmieściu i rogu Placu Zamkowego.

  • Polacy
  • ul. Żurawia 24 m.7 - prywatne mieszkanie Eugenii Wąsowskiej-Leszczyńskiej, które bezinteresownie oddała do dyspozycji Stronnictwu Demokratycznemu i Radzie Pomocy Żydom. Mieścił się tam główny sekretariat RPŻ-etu, ukrywano tam także wielu spalonych działaczy polskiego podziemia i podopiecznych Żydów, przechowywano tajne dokumenty. Od grudnia 1942 właścicielka zgodziła się na prowadzenia w jej mieszkaniu również działalności CK Bundu i Komisji Koordynacyjnej. Od stycznia 1942 roku ukrywał się tam Ignacy Samsonowicz. W latach 1943-44 przechowywano tam broń dla dla członków ŻOB-u, tajne archiwum CK Bundu i KK. Po zlikwidowaniu powstania w getcie ukrywali się tam Wolf Rozowski (zastępca komendanta ŻOB-u) oraz inż. Abrasza Blum (członek sztabu ŻOB-u). Ostatnie posiedzenie żydowskich stronnictw politycznych odbyło się w dniu 1 sierpnia 1944. Brali w nim udział wszyscy czołowi działacze CK Bundu i KK. W czasie Powstania jej mieszkanie stało się wielkim skupiskiem Polaków i Żydów, którzy reprezentowali różne kierunki polityczne i współdziałali w różnych formacjach wojskowych.

  • Relacja Eugenii Wąsowskiej-Leszczyńskiej w książce "Ten jest z ojczyzny mojej".

  • s. 110-112