Imię: Antoni Karol Nazwisko: Adamowicz

  • NIE
  • Mężczyzna
  • Antoni Karol
  • Adamowicz
  • Frurgang
  • 1914-00-00
  • Kraków
  • Tak
  • Spoza Warszawy
  • Kraków
  • Lwów; Warszawa ul. Walecznych;
  • Żyd
  • dobry
  • wyższe
  • w mieszkaniu
  • brak
  • szantaż/szmalcowanie zakończone ucieczką
  • Urodził się w rodzinie spolonizowanej. Ojciec, Mojżesz Frurgang był inż. kolejnictwa, matka, Eugenia z domu Reich, pochodzili ze wsch. Galicji. Miał starszą siostrę. Skończył polską szkołę, w klasie był jedynym Żydem. Studiował prawo, ale tuż przed wojną zrobił kurs mechanika samochodowego i prawo jazdy. Nie był w wojsku ze względu na dość dużą niedowagę. Po wybuchu wojny ewakuował się do Kowna jako opiekun w szpitalu. Z Kowna pojechał z żoną do Lwowa. Pracował jako buchalter w dzielnicowej służbie zdrowia przez 2 lata. Po wkroczeniu Niemców, zaczął pracować jako mechanik samochodowy, został skoszarowany i znalazł się w powstającym obozie janowskim. Kiedy zaczęto tworzyć szpital żydowski w getcie przy ul. Kuszewicza, zaczął w nim pracę. W 1943 r. szpital zlikwidowano, a Karol dostał się drugi raz do obozu janowskiego. Udało mu się uciec po tygodniu, w marcu 1943 r. Ukrył się u pielęgniarki, Ukrainki, z którą wcześniej pracował w szpitalu. Kupiła mu bilet do Krakowa. W Krakowie, dawny kolega szkolny kupił mu bilet do Warszawy. W Warszawie już ukrywała się żona. Prawdopodobnie przy pomocy Żegoty, trafił do mieszkania na Walecznych, do którego po jakimś czasie przyszli szmalcownicy. Udało mu się uciec w zamieszaniu. Z jakiegoś sklepu zadzwonił do pracy żony, a ta powiadomiła Jacka Żuławskiego, artystę malarza, który zabrał go do pustego mieszkania na Saskiej Kępie, od którego miał klucze. Tam Karol przenocował i został zaprowadzony na Brzozową, do mieszkania prof. Witolda Stefanowskiego, parazytologa z UW. Profesor pracował poza Warszawą, a w mieszkaniu została jego żona., która ukrywała też dwie starsze panie Żydówki i służącą Żydówkę. Pobierała niewielkie opłaty i zanosiła pieniądze księdzu Roztworowskiemu, który przeznaczał je na pomoc. Tam Karol dostał metrykę z kościoła lwowskiego na nazwisko Antoni Adamowicz. Żydowscy lokatorzy nie wychodzili z mieszkania, z wyjątkiem wypraw do fryzjera dla porządnego wyglądu. Karol mieszkał tam do powstania warszawskiego, kiedy to zburzony został ten budynek. Brał udział w powstaniu jako cywil. Po powstaniu dostał sie do obozu w Pruszkowie, a stamtąd do Oświęcimia Brzezinki. Po dwóch tygodniach w dużym transporcie z Oświęcimia trafił do obozu pracy w Litomierzycach. W Litomierzycach pracował w sztolniach kopalni. Uległ wypadkowi, zmiażdżony prze dwa wagoniki. Trafił do szpitalika, zajął się nim przedwojenny sędzia, pracujący jako sanitariusz i uratował mu życie. Doczekał wyzwolenia w obozie. Po wojnie wrócił do Krakowa, potem mieszkał we Wrocławiu i Warszawie.

  • powstanie w getcie, powstanie warszawskie, przed wojną, wysiedlenie
  • działania Polaków, mieszkaniowe, pomoc, szmalcownictwo
  • bez papierów aryjskich, konspiracja żydowska, kontakty z innymi Żydami, obcy człowiek, pomoc długotrwała, pomoc jednorazowa, pomoc lokalowa, pomoc od Żegoty, znajomi