Imię: Artur Nazwisko: Ber

  • NIE
  • Mężczyzna
  • Artur
  • Ber
  • Borowski
  • 1908-03-25
  • Płock
  • Tak
  • Spoza Warszawy
  • Płock
  • Warszawa, getto płońskie, Warszawa, Lublin, Tel-Aviv
  • Żyd
  • wyższe
  • na powierzchni, w mieszkaniu
  • pieniądze
  • inne zagrożenie
  • Syn Chaskla i Doroty z domu Wajnreich, lekarz bakteriolog z Płocka. Zmobilizowany we wrześniu 1939, po kampanii wrześniowej dostaje się do niewoli u Rosjan. W 1940 wraca, pracuje w warszawskim szpitalu na Czystem. Jego rodzina przenosi się z Płocka do getta w Warszawie. Ber przyjmuje propozycję, jaką składa mu Jakub Ramek, prezes Judenratu w Płońsku i przenosi się do płońskiego getta, gdzie zabrakło lekarza. Ber opisuje warunki życia Żydów w Płońsku, lepsze niż w getcie warszawskim. Jednak w 1941 szaleje epidemia tyfusu. Ber leczy chorych pacjentów i sam przechodzi tyfus. Prowadzi aptekę w getcie, sprowadzając leki bezpośrednio z Niemiec; są one tańsze niż na mieście. Apteka jest dochodowa i Ber może wydawać potrzebującym leki bezpłatne. Dobrze zarabia, dzięki czemu większą część swoich dochodów przesyła rodzinie do getta warszawskiego. W 1942 roku do Berów dociera brat jego żony Ireny, który uciekł z Treblinki i widział matkę, idącą na śmierć. Irena Ber próbuje przedostać się do Warszawy i przygotować tam kryjówkę na przyszłość dla siebie i męża. Zostaje aresztowana, przeniesiona do więzienia w Płońsku, Artur jej pomaga. Getto płońskie zostaje zamknięte, zaczyna się akcja likwidacyjna. Ber opuszcza miasto z ostatnim transportem, jego żona jedzie z innymi więźniami tym samym pociągiem. Uciekają z pociągu w Warszawie na Bródnie. Jadą na Żoliborz, gdzie mieszka prof. Szymanowski. Do końca wojny ukrywają się po aryjskiej stronie. Cała jego bliska rodzina ginie w czasie okupacji. Po wojnie emigruje do Izraela.

    Brał udział w powstaniu warszawskim, pracował jako lekarz w szpitalu powstańczym.

  • administracyjne, działania Niemców, działania Polaków, gospodarcze, likwidacja getta, mieszkaniowe, nauka, pomoc, praca, życie prywatne/życie codzienne
  • antysemityzm, atmosfera, choroby, gestapo/żandarmeria, inna pomoc, komunikacja, kontakty z innymi Żydami, koszty, pomoc długotrwała, pomoc finansowa, pomoc indywidualna , pomoc jednorazowa, pomoc lokalowa, pomoc od Żydów, pomoc rzeczowa, poza Warszawą, praca, z papierami aryjskimi, znajomi
  • Artur (Alter) Ber, Borowski (…) w 1924 r. zdał maturę i podjął studia medyczno-weterynaryjne na Wydziale Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego. Podczas nauki praktykował w warszawskich szpitalach: Dzieciątka Jezus, Św. Zofii na Czystem. Pracował także w Katedrze Bakteriologii Wydziału Weterynarii i w Zakładzie Histologii Wydziału Lekarskiego UW, prowadząc badania m.in. nad wpływem hormonów na leczenie choroby nowotworowej. W 1932 r. ożenił się z Ireną Makowską. We wrześniu 1939 r. został powołany do służby bakteriologicznej wojska polskiego. (…) W czasie deportacji z Płońska do Auschwitz uciekł z transportu. Wrócił do Warszawy, gdzie ukrywał się wraz z żoną w domu sędziego Tadeusza Kowalskiego na Żoliborzu. Podczas przymusowego odosobnienia napisał podręczniki bakteriologii i histologii. Po wybuchu Powstania Warszawskiego pracował wraz żoną w szpitalu polowym nr 100 na Żoliborzu. Do kapitulacji powstania pomagał rannym i chorym. Ze zniszczonej Warszawy wydostał się do Krakowa a stamtąd do Lublina. Pełnił tu funkcję zastępcy profesora patologii ogólnej i eksperymentalnej na Wydziale Lekarsko-Weterynaryjnym Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. W końcu 1945 r. został powołany na stanowisko profesora kontraktowego Wydziału Lekarskiego i Stomatologicznego Uniwersytetu Łódzkiego w Katedrze Endokrynologii. Do 1957 r. współtworzył łódzką Akademię Medyczną. (…) Prof. Ber był członkiem wielu polskich i zagraniczny towarzystw medycznych, stworzył pismo naukowe „Endokrynologia Polska”, w jego dorobku znajduje się ponad 200 publikacji naukowych oraz kilka podręczników i monografii. W 1959 r. wyemigrował do Izraela razem z żoną i dwójką dzieci. Zmarł 9 marca 1977 r. w Tel Awiwie.

    ipn.gov.pl/FolderwystawyPowstanczebiografie-lodzkieecha

    Więcej informacji:

    http://mazowsze.hist.pl/39/Nasze_Korzenie/998/2013/36470/

    https://www.yadvashem.org/yv/en/exhibitions/communities/plonsk/health.asp

  • Relacja Feliksa Kanabusa w książce "Ten jest z ojczyzny mojej".

  • s. 187