Imię: Emanuel Nazwisko: Ringelblum (11)

(1)

historyk, twórca Podziemnego Archiwum Getta Warszawskiego

(2)

Intelektualista żydowski, kronikarz i archiwista getta. Uratowane przez niego dokumenty, odnalezione po wojnie w ruinach getta, są przechowywane przez Żydowski Instytut Historyczny w Warszawie.

(3)

Na czele Żydowskiej Samopomocy Społecznej;
Tyszka: w ŻSS

(4)

Historyk, działacz, tworca archiwum. Bermanowie opiekują się nim, gdy ukrywa się w bunkrze

(5)

na czele działu społecznego samopomocy; w Radzie CKI; działacz Yikor

(6)

historyk, działacz społeczny,

(7)

Doktor historii, przywódca partii Poale Zion. W getcie rozprowadzał fałszywe karty zatrudnienia, by uchronić młodych, bezrobotnych ludzi przed I akcją. W kryjówce pod szklarnią przy Grójeckiej wraz z nauczycielem, Melmanem, przygotowywał opracowania na temat historii i literatury żydowskiej.

(8)

Został sekretarzem generalnym komisji Koordynacyjnej,która składała się z przedstawicieli wszystkich żydowskich organizacji społecznych, już w pierwszych dniach oblężenia W-wy. W tym samym czasie znalazł się w konspiracyjnym, trójosobowym kierownictwie Poalej Sijon-lewica. W 1940r. stanął na czele sektora społecznego, który powstał przy Ż.S.S. Odgrywał ważną rolę w IKORze.Zginął w czasie wojny

(9)

Skończył gimnazjum w galicyjskim mieście Sącz. W 1927r. zrobił doktorat na Uniwersytecie Warszawskim a następnie przez wiele lat pracował jako nauczyciel historii w żydowsko-polskim prywatnym gimnazjum w W-wie. W 1938r. otrzymał wysokie stanowisko w polskiej centrali Jointu. Kiedy wybuchła wojna i szereg ważnych działaczy z różnych światowych , żydowskich instytucji w Polsce uciekło, stał się najenergiczniejszym i najzdolniejszym organizatorem pomocy dla coraz większej ,miejscowej i wypędzonej z zachodnich miasteczek, nędzy ludzkiej. Stojąc na czele domowych i rejonowych komitetów w W-wie , organizując pomoc dla potrzebujących , znajdował jednocześnie czas na pracę w podziemnych organizacjach zajmujących się kulturą żydowską (Ikor)oraz w szeregu innych aktywnościach przed i po powstaniu getta w-skiego, tworząc jedną z najważniejszych i najlepiej zakonsopirowaną organizację dla ochrony żydowskiej kultury(Oneg Szabat -Radość Soboty, ). Pod koniec pierwszej akcji ukrywał się wraz z żoną w jednej z klas byłej szkoły imienia Boruchowa ul. Nowolipki 68.Po pierwszej akcji mieszkał i pracował na ul. Nowolipki w stolarskiej firmie Halmana.Po drugiej akcji(?) przeszedł, z rodziną na aryjską stronę.Przez siedem miesięcy ukrywał się po aryjskiej stronie. Z Trawnika, w lipcu (?) 1943, został przewieziony do W-wy. W Warszawie ukrywał się wraz z rodziną w bunkrze po inspektami na ul. Grójeckiej 81 skąd zostali wszyscy(36 Żydów) wywleczeni 7 marca 1944r i przewiezieni na Pawiak. Tam zostali zabici 10 marca 1944r. Od początku okupacji, od września 1939r., prowadził dziennik zapisując wszystko co się działo w ciągu 3 lat. Dziennik ten dał początek ogromnemu dokumentacyjnemu dziełu do którego, w późniejszym czasie, udało mu się wciągnąć dziesiątki ludzi. Działalność ta odbywała się pod kryptonimen ,,Oneg szabat"( Przyjemność z soboty"). W czasie okupacji zajmował się również stosunkami żydowsko -polskimi. Na stronie aryjskie napisał pracę o współpracy polsko-żydowskiej w zakresie okupacyjnego przemytu i nielegalnego handlu

(10)

Historyk, założyciel konspiracyjnego Archiwum, działacz społeczny;
historyk, twórca Podziemnego Archiwum Getta Warszawskiego
Skończył gimnazjum w galicyjskim mieście Sącz. W 1927r. zrobił doktorat na Uniwersytecie Warszawskim a następnie przez wiele lat pracował jako nauczyciel historii w żydowsko-polskim prywatnym gimnazjum w W-wie. W 1938r. otrzymał wysokie stanowisko w polskiej centrali Jointu. Kiedy wybuchła wojna i szereg ważnych działaczy z różnych światowych , żydowskich instytucji w Polsce uciekło, stał się najenergiczniejszym i najzdolniejszym organizatorem pomocy dla coraz większej ,miejscowej i wypędzonej z zachodnich miasteczek, nędzy ludzkiej. Stojąc na czele domowych i rejonowych komitetów w W-wie , organizując pomoc dla potrzebujących , znajdował jednocześnie czas na pracę w podziemnych organizacjach zajmujących się kulturą żydowską (Ikor)oraz w szeregu innych aktywnościach przed i po powstaniu getta w-skiego, tworząc jedną z najważniejszych i najlepiej zakonsopirowaną organizację dla ochrony żydowskiej kultury(Oneg Szabat -przyjemność z Soboty, ). Pod koniec pierwszej akcji ukrywał się wraz z żoną w jednej z klas byłej szkoły imienia Boruchowa ul. Nowolipki 68.Po pierwszej akcji mieszkał i pracował na ul. Nowolipki w stolarskiej firmie Halmana.Po drugiej akcji(?) przeszedł, z rodziną na aryjską stronę.Przez siedem miesięcy ukrywał się po aryjskiej stronie. Z Trawnika, w lipcu (?) 1943, został przewieziony do W-wy. W Warszawie ukrywał się wraz zrodziną w bunkrze po inspektami na ul. Grójeckiej 81 skąd zostali wszyscy(36 Żydów) wywleczeni 7 marca 1944r i przewiezieni na Pawiak. Tam zostali zabici 10 marca 1944r. Od początku okupacji, od września 1939r., prowadził dziennik zapisując wszystko co się działo w ciągu 3 lat. Dziennik ten dał początek ogromnemu dokumentacyjnemu dziełu do którego, w późniejszym czasie, udało mu się wciągnąć dziesiątki ludzi. Działalność ta odbywała się pod kryptonimen ,,Oneg szabat"( Przyjemność z soboty"). W czasie okupacji zajmował się również stosunkami żydowsko -polskimi. Na stronie aryjskie napisał pracę o współpracy polsko-żydowskiej w zakresie okupacyjnego przemytu i nielegalnego handlu

(11)

Urodzony w Buczaczu 21.11.1900 r. Historyk. Działacz Poalej Syjon-Lewicy. Należał do kierownictwa żydowskiej konspiracji w getcie warszawskim. Współzałożyciel Żydowskiej Samopomocy Społecznej. Należał do grona jej kierowników. Organizował komitety domowe. Lektor na konspiracyjnych seminariach Droru i Haszomer Hacair. Działacz Żydowskiej Organizacji Kulturalnej. Uwiecznił swoje imię, tworząc tajne archiwum getta "Oneg Szabat" nazywane również Archiwum Ringelbluma. Zwolennik zbrojnego oporu. Przygotowywał z grupą współpracowników sprawozdania o sytuacji Żydów celem alarmowania świata. Był mężem zaufania Żydowskiego Komitetu Narodowego i Żydowskiej Organizacji Bojowej. W dniach postania kwietniowego został zapędzony do obozu w Trawnikach pod Lublinem. Dzięki staraniom Żydowskiego Komitetu Narodowego łącznicy Emilka Kosower i Polak Teodor Pajewski przeprowadzili go do Warszawy i znaleźli schronienie w bunkrze polskiego ogrodnika Mieczysława Wolskiego. Zbierał materiały na temat losu Żydów prowadzonych na rzeź. 7 marca 1944 r., wskutek donosu, bunkier wykryło gestapo. Wszyscy przebywający w nim zostali przewiezieni na Pawiak. Tam też Ringelblum i jego rodzina zostali straceni. Miał 44 lata.

(1)

Kolejarz Teodor z narażeniem życia wydostał z obozu pewnego działacza społecznego [Emanuela Ringelbluma].

(3)

i inne relacje: Iop2YV033/1161

(10)

tel. 11 09 28 przed wojną mieszka Leszno 18

(11)

Błąd w druku - w dacie urodzenia zamiast roku 1900 jest 1942.
W Tel-Awiwie istnieje Instytut Ringelbluma. Jego notatki zostały opublikowane w dwóch tomach pod tytułem \"Zapiski z getta\" (\"Kronika getta warzawskiego\"). Tajne archiwum, którym kierował, ukyte w bańkach mleczarskich, zostało częściowo odnalezione w 1946 r. i 1950 r. i znajduje się w Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie.

(1)

Po wojnie został utworzony prywatny zbiór dokumentów dotyczących Pawiaka. Utworzył go Bronisław Anlen, żydowski dentysta z Warszawy, więzień od listopada 1943 r.

(2)

Kapłan, Chaim Aron, Scroll of Agony. The Warsaw Diary, transl. from Hebrew and ed. by A. I. Katsh

(3)

Tursz, M

(6)

Bryskier, Henryk, fragmenty relacji drukowane w "Pamiętniki z getta warszawskiego. Fragmenty i regesty", opr. M. Grynberg

(10)

Ringelblum, Emanuel; Kronika getta warszawskiego wrzesień 1939 - styczeń 1943

(11)

302/204

Anatol Weksztejn
ur. 24 I 1874 Łowicz
s. Michała i Marii z Wodzisławskich

bez tytułu

Dzieje rodziny autora (pionierów asymilacji). Młodość autora, lata szkolne w Charkowie, praca w przemyśle ceramicznym. Pierwsza wojna światowa w Łowiczu i Warszawie, autor pracował w Towarzystwie Pomocy Żydom Ofiarom Wojny. Internowanie w Niemczech. Okres międzywojenny - ogólne rozważania o syjonizmie, o chrztach Żydów. Sytuacja gospodarcza Polski międzywojennej, rola Żydów w gospodarce polskiej. Ucieczka autora do Łucka podczas kampanii wrześniowej i powrót do Warszawy. Sytuacja w getcie warszawskim, krytyka Żydowskiej Służby Porządkowej. Pobyt po tzw. aryjskiej stronie, pomoc życzliwych Polaków, szantaże, częste zmiany schronienia. Wyzwolenie, powrót do Łowicza.

Autor był przemysłowcem, właścicielem fabryk ceramicznych w Łowiczu i Boryszewie oraz współwłaścicielem fabryki sztucznego jedwabiu w Sochaczewie.

Maszynopis, s. 1-204, format: 290 x 210 mm, jęz. polski

Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego
ul. Tłomackie 3/5
00-090 Warszawa
tel. (48) (22) 827 92 21, fax: (48)(22) 827 83 72
secretary@jewishinstitute.org.pl
www.jewishinstitute.org.pl

(2) xiv /wprow/, (4) 27, (5) 36,63, 154,191,204, 210, (6) [208], (7) 33,34... 265, (8) 53,55 ,86-89 itd,119,155, (9) str.63,169-171, 172,194,195,208-214,342, (10) [wszystkie], (11) 168-169