Imię: Bracha Nazwisko: Karwasser

  • NIE
  • Kobieta
  • Bracha
  • Karwasser
  • Horowicz
  • Helena Zalesińska
  • 1925-09-25
  • Brwinów
  • Tak
  • Spoza Warszawy
  • Brwinów
  • Warszawa; Grodzisk Mazowiecki; Warszawa - getto; Warszawa - Mokotów; Dąbrowa (Kieleckie); Koprzywnica; Warszawa - getto; Warszawa - dzielnica niemiecka; Warszawa, ul. Walecznych; Warszawa, pl. Zbawiciela; Warszawa, ul. Wspólna 7; Brzeg; Warszawa; Lubiszyn; Brwinów; Hajfa, ul. Akiby 45.
  • Żyd
  • na powierzchni
  • na ulicy, rozpoznanie, szantaż/szmalcowanie zakończone na posterunku

  • córka Eliezera Horowicza i Estery Malki z domu Dancygier, siostra Sary i Chany. Do końca 1940 r. zam. w Brwinowie, potem przesiedlona do Grodziska Mazowieckiego, a następnie do getta warszawskiego. W czasie I akcji likwidacyjnej uciekła wraz z siostrami na aryjską stronę. Po wyrobieniu fałszywej kennkarty na nazwisko Helena Zalesińska, została skierowana do oddziału partyzanckiego Armii Krajowej „Czarnego Stefana” na Kielecczyźnie, gdzie służyła jako łączniczka. W listopadzie 1942 r. została rozpoznana jako Żydówka, a ostrzeżona o niebezpieczeństwie utraty życia, uciekła wraz z siostrami do Warszawy. Wróciły do getta. Bracha współpracowała z podziemiem, przemycając broń z placówki Wehrmachtu na pl. Narutowicza do getta. W marcu 1943 r., pod wpływem złych przeczuć, uciekła z getta. Podjęła pracę pomocy domowej u niemieckiej rodziny, pracowała też w sklepie swojej pracodawczyni mieszczącym się koło muru getta. Z tej perspektywy była świadkiem powstania. W sierpniu 1943 r. przeżyła szantaż na ulicy i przesłuchanie przez gestapo. W grudniu 1943 r. obawiając się denuncjacji, zmieniła miejsce pracy: odtąd do czerwca 1944 r. była służącą u polskiej rodziny na Saskiej Kępie przy ul. Walecznych. Przy kolejnym zagrożeniu donosem ponownie zmieniła pracę: dzięki pomocy znajomego Polaka Ludwika Osuchowskiego trafiła do krawcowej na pl. Zbawiciela. W czasie powstania warszawskiego pracowała przy noszeniu rannych do punktu opatrunkowego na Wspólnej 7. Po powstaniu została wywieziona do Brieg (Brzeg) w Niemczech, pracowała przy podbijaniu szyn. Po wyzwoleniu wróciła do Warszawy, zajmowała się szmuglem. Później przeniosła się do Lubiszyna w pow. chorzowskim, gdzie pracowała przy wysiedlaniu Niemców. W 1945 r. wróciła do rodzinnego Brwinowa, wyszła za mąż i wkrótce urodziła córkę Awiwę. W styczniu 1951 r. rodzina przyjechała do Izraela. W 1953 r. urodziła syna Jakowa. W 1971 r. mieszkała w Hajfie, gdzie nagrano jej relację.

  • po wojnie, powstanie w getcie, powstanie warszawskie, w getcie
  • konspiracja, pomoc, praca, szmalcownictwo
  • atmosfera, gestapo/żandarmeria, gospodarze, konspiracja polska, policja polska, praca, szantażysta/szmalcownik, z papierami aryjskimi, znajomi
  • 13