Opis w jaki sposób przekupywano Niemców, aby p...

Opis w jaki sposób przekupywano Niemców, aby przymykali oko na gospodarowanie przez Żydów pozostawionym mieniem: „Następnego dnia, rankiem, napaliliśmy w piecu jednego z pokoi, zastawiając stół winem, wódką, szynką, serem, sardynkami, wszelkiego rodzaju specjałami, dostarczonymi nam z miasta. Następnie poszedłem szukać naszego opiekuna, którego ostry głos dolatywał skądś, z dolnych hal. Zapytałem go grzecznie, czy jadł śniadanie. Wybałuszył
na mnie oczy i tylko jego wielkiemu zdziwieniu zawdzięczam całość mojej szczęki. Nie poskąpił mi za to steku ordynarnych wyzwisk, które jednak nie zbiły mnie z tropu. Przeprosiłem go za "żydowską bezczelność" którą mi zarzucił i wyjaśniłem, że upoważnia mnie do tego zachowanie się jego kolegów, którzy stale jadali z nami śniadanie.
—Co? Jedli śniadanie?! Łżesz, łotrze! Żaden niemiec nie siądzie do stołu z żydami!
— Do tak zastawionego stołu, jak nasz, siądzie na pewno. A zresztą siadali.
-To zdrajcy. A u nas zdrajców niema.
-Ha- trudno — westchnąłem, udając zrezygnowanego. Niemiec poszedł za mną, tłumacząc, że tylko z ciekawości, aby zobaczyć co żydzi jedzą. Kiedy zobaczył, apetyt jego przewyższył zdziwienie. Usiadł do stołu i nakładając sobie ogromne porcje na talerz, zapytał skąd my na to bierzemy pieniądz. Zaproponowaliśmy mu stałe śniadanie tego rodzaju łącznie z pewną gotówką w zamian za pozostawienie nam swobody w gospodarowaniu na fabryce. Zapytał o szczegóły -był to początek zgody.”

Archiwum ŻIH; 302/139

Natan Żelechower (Jan Kurczab)

bez tytułu

Warunki życia w getcie warszawskim. Pobyt w schronach po wielkiej akcji 1942 r., wywózka do obozu koncentracyjnego na Majdanku. Cierpienia więźniów Majdanka. Transport do Auschwitz, pobyt w obozie w Jawiszowicach, praca w kopalni. „Marsz śmierci” do Wodzisławia Śląskiego i ewakuacja do Buchenwaldu. Praca w obozach Ohrdruf i Crawinkel (w kamieniołomach). Piesza ewakuacja do Buchenwaldu. Wyzwolenie, sytuacja byłych więźniów po wyzwoleniu.
Autor był z zawodu technikiem dentystycznym. Pamiętnik, spisany po wojnie, przekazał Żydowskiej Komisji Historycznej w Krakowie. Zbieżność jego przybranego nazwiska z nazwiskiem publicysty prasy krakowskiej i działacza społecznego jest przypadkowa.

Publikacja: Natan Żelechower, Siedem obozów, „Biuletyn ŻIH”, nr 4 (68),
1968, s. 7-51 (skrót); Pamiętniki z getta warszawskiego, Warszawa 1993,
s. 46-47, 86-89, 129-135 (fragmenty)