Given name: Krystyna Family name: Wasiak

  • NO
  • Female
  • Krystyna
  • Wasiak
  • Henia Niewiadomska
  • Krystyna Orzechowska
  • 1926-02-15
  • Warszawa Pelcowizna
  • Yes
  • From Warsaw
  • Praga
  • Pomorska 3
  • getto ul. Pokorna 5
  • Jewish
  • in an apartment
  • Ojciec Chaim Niewiadomski, matka Sura Rywka z domu Jeleń. Ojciec był szewcem, matka zajmowała się domem. Miała czterech braci (Abram, Jakub, Arie, Hune) i jedną siostrę Rózię. W końcu grudnia 1939 r. najstarsi bracia, Abram i Jakub, uciekli do Rosji, wiadomości od nich przestały przychodzić w 1941 r. W lutym 1940 r. zmarł, z powodu zapalenia wyrostka robaczkowego, siedmioletni brat Hune. W listopadzie reszta rodziny poszła do getta. Zamieszkali jako sublokatorzy w maleńkiej kuchni. Henia/Krystyna, jako najstarsza teraz w domu, przedostawała się na stronę aryjską do znajomych Polaków na Pelcowiźnie, żeby zdobyć trochę żywności. Rodzina żyła w biedzie. Dostawali obiady z ogólnej kuchni, sami gotowali obierki. Na jesieni 1941 r. kolejno chorowali na tyfus. W lutym 1942 r. zmarł ojciec, a parę tygodni później brat Arie zmarł z głodu na ulicy. Matka postanowiła, że muszą wydostać się z getta. Wyszły z getta wiosną 1942 r. Doszły do getta w Jabłonnie. Tam spotkały kuzyna, Lejba, i po kilku dniach razem z nim poszły do Mińska Mazowieckiego, a później do Kałuszyna, gdzie była ich dalsza rodzina. Zaczęła paść krowy u gospodarza, za wyżywienie. Matka i młodsza siostra Rózia chodziły po wsiach i prosiły o jedzenie. W sierpniu 1942 r. matka poszła z Rózią do Mińska Maz. i już nie wróciły. W tych okolicach było akurat wysiedlenie Żydów. Nie mogła dłużej zostać u gospodarza, zaczęła wędrówkę od gospodarstwa do gospodarstwa. Wszędzie zostawał dzień lub dwa, wypytywana o metrykę urodzenia. Zawędrowała do wsi Dąbrowa pod Jadowem. Przyjął ją do pracy Leopold Sawicki i jego żona. Prosili żeby przyznała się, że jest Żydówką, a oni i tak ją zatrzymają. Radzili jej żeby nie okazywała strachu. Sawicki przyniósł jej z kościoła metrykę na nazwisko Krystyna Orzechowska. Pomagała w gospodarstwie, opiekowała się dzieckiem gospodarzy, była traktowana jak członek rodziny. Mieszkała tam do grudnia 1943 r., kiedy to Niemcy złapali we wsi młodego Żyda. Sawicki, bojąc się o jej życie, umieścił ją w Radzyminie u Wasiaków. Wasiak z synem byli wywiezieni do Niemiec. Pani Wasiakowa zameldowała ją jako swoją krewną, wiedząc że jest Żydówką i mieszkały razem do wyzwolenia w sierpniu 1944 r. Po wojnie wyszła za mąż za syna Wasiaków. Długo szukała swoich dwóch najstarszych braci poprzez Czerwony Krzyż. Odnalazła ich w 1960 r. w Izraelu.

  • Ghetto Uprising, Warsaw Uprising, in the Ghetto, deportation
  • contacts with other Jews