Given name: Bron Family name: Kirby

  • NO
  • Male
  • Bron
  • Kirby
  • Bronisław Kopyto
  • 1922-05-19
  • Warszawa
  • Yes
  • From Warsaw
  • no information
  • Jewish
  • good
  • in an apartment
  • other
  • other danger, in an apartment

  • Bron Kirby, Bronisław Kopyto ma 17 lat gdy wybucha wojna. Uczęszcza do liceum im. Stefana Żeromskiego. Po kapitulacji Polski przestaje chodzić do szkoły. Gestapowcy obrabowują mieszkanie rodziny Brona Kirby. Po ustanowieniu getta przeprowadza się z matką. Ma dobry, aryjski wygląd. Ojciec prowadzi skład drewna w getcie, który znajduje się przy murze getta. Bron Kirby zajmuje się szmuglowaniem żywności i innych towarów z i do getta. Później zarabia wyrabiając fałszywe dokumenty ukrywającym się po aryjskiej stronie Żydom. Podczas likwidacji getta, razem ze swoją narzeczoną uciekają na stronę aryjską i na Ukrainę, w okolice Lwowa, do miejscowości Kopiczyńce. Tam się ukrywają jako Polacy związani z AK. Bron Kirby/Kopyto regularnie podróżuje pomiędzy Kopiczyńcami a warszawskim gettem. Szmugluje ludzi z getta na Ukrainę i znajduje im tam kryjówki. Trafia do obozu janowskiego. Wraz z dwójką przyjaciół uciekają z niego i ukrywają się w Warszawie na fałszywych dokumentach. Wyzwolenie zastaje go w Kopiczyńcach. Zaciąga się do polskiej armii jako pilot. Po wojnie nie chce wstapić do partii komunistycznej i zostaje z armii wyrzucony. Pracuje jako pilot w polskich liniach lotniczych. Ucieka po wojnie do Paryża, później Izraela, Kanady i Australii.

  • after the war, Ghetto Uprising, before Ghetto , before the war, in the Ghetto, deportation
  • Germans operations, Ghetto liquidation, housing, help, "szmalcownictwo", private/everyday life
  • antisemitism, atmosphere , Gestapo/gendarmerie, commerce, communication, Polish underground movement , contacts with other Jews , long-lasting help, individual help , one-off help, housing assistence , material help , outside of Warsaw, blackmailer/ "szmalcownik", with Aryan documents , acquaintances