Given name: Marian (Mosze) Family name: Finkielman

  • NO
  • Male
  • Marian (Mosze)
  • Finkielman
  • Czesław Pinkowski; Jan Czerwiński; Domański
  • 1928-00-00
  • Yes
  • From Warsaw
  • suburban Warsaw
  • Otwock – okolice sanatorium Marpa; Dłuskiego 1; Dubeczno; Kozaki; Sokoły
  • Jewish
  • good
  • on surface
  • other danger, blackmail/"szmalcowanie" resulting in escape

  • Ojciec Mariana zginął we wrześniu 1939; matka wyprzedawała rzeczy, by się utrzymać; była z synem w otwockim getcie. Marian zaczął zarabiać, szmuglując żywność z okolicznych wsi. Zimą 1941/1942 matka umarła na tyfus. Marian nadal chodził po wsiach; miał dobry wygląd i akcent. Przyswajał sobie obyczaje i maniery; nocował u chłopów, dostawał posiłki. W Otwocku pomieszkiwał u Cytrynów, rodziny jego przyjaciela Judy; oddawał im zdobytą żywność. Wiosną 1942 pojechał do Dubeczna nad Bugiem, gdzie mieszkał jego wuj; nie został dobrze przyjęty. Krążył po wsiach, najmując się do pracy. Załatwił sobie aryjską metrykę, a potem także właściwy meldunek, korzystając z tożsamości chłopaka w podobnym wieku. Uciekł z transportu do Sobiboru, uniknął denuncjacji. Dotrwał do wejścia Rosjan.

  • Hotel Polski, Ghetto Uprising, before Ghetto , in the Ghetto, deportation
  • administrative, Poles operations, Ghetto liquidation, housing, help, work, private/everyday life
  • atmosphere , without 'aryan' papers (documents), hosts, commerce, other help, contacts with other Jews , financial assistance, individual help , help from Jews, material help , outside of Warsaw, work, acquaintances

  • Marian Domański (dawniej: Mosze Finkielman). Fotograf, autor wspomnień, tłumacz. Osierocony już na początku wojny, w wieku 14 lat wydostał się z otwockiego getta. Od kwietnia 1942 do maja 1945 ukrywał się we wsiach wschodniej Polski, najmując się do pracy. Samodzielnie zdobył aryjskie dokumenty na nazwisko Domański; po wojnie przyjął to nazwisko.
    Mieszkał w Polsce do kwietnia 1969, kiedy wyemigrował do Danii. Rok później przeniósł się do Toronto. Zmarł w 2012.

  • Str. 42