Po upadku powstania warszawskiego na Starym Mi...

  • NO
  • Po upadku powstania warszawskiego na Starym Mieście, Juliusz Fischgrund przeszedł, razem z kolegami, kanałami na Żoliborz. Dostali rozkaz odwrotu. Wtedy spotkał żobowców z innego oddziału i razem poszli do schronu w piwnicy willi na Promyka. Mieli nadzieję, że idą tylko na parę dni, okazało się, spędzili tam 6 tygodni. W piwnicy willi, w której zostały dwie starsze kobiety, znalazło się kilkanaście osób, głównie Żydów z konspiratorów i powstańców. (w kilku relacjach innych osób, podawana są różna liczba osób i inne daty wydarzeń). Juliusz Fischgrund wymienia: Marka Edelmana, Antka Zuckermana, Cywię Lubetkin,Marysię i Zygmunta Warmana, Marysię Warman(Bronka Feinmessen),Tosię Goliborską, Zofię Skrzeszewską (Frydman), Tuwie (Tadka) Borzykowskiego, Jurka (Józefa) Zysmana, jakiegoś porucznika z AL i siebie. Mieli wodę w wannach, słoiki weków w piwnicach sąsiednich a także zdobyczne prowianty, po które wyprawiali się nocami do okolicznych, pustych już domów. W jednej z piwnic zrobili ubikację. Okolicę zajmowali już Niemcy, którzy przeszukiwali domy, więc miejsce nie było bardzo bezpieczne. Cały brzeg Wisły był obsadzony przez Niemców. Czas zajmowały im pogadanki, które sobie urządzali. Wszystko szeptem i rozebrani, bo było tam bardzo gorąco. Zysman z porucznikiem wyszli w poszukiwaniu innej kryjówki. Zaczęło brakować wody, oczekiwali pomocy z zewnątrz. Niemcy już przeszukiwali piwnice obok, słychać było ich głosy. Zosia Skrzeszewska i Marysia Warman wyszły ze schronu, przebrane za chłopki, w poszukiwaniu pomocy. Trzeciego dnia rano byli gotowi wyjść i przedzierać się przez stanowiska niemieckie. Usłyszeli stukanie w półkę zasłaniającą skrytkę. Pukała Alina Margolis, elegancko ubrana w futro i z opaską czerwonego krzyża na rękawie. Była z nią druga kobieta, pani Sułkiewicz i dwóch mężczyzn z noszami. Na noszach położono Zygmunta Warmana z zapaleniem płuc i Marka Edelmana o bardzo semickim wyglądzie. Reszta niosła dwoje noszy na zmianę. Dotarli do Boernerowa., do szpitala.

  • 1944-10-01
  • około 20 listopada 1944 r.
  • Warsaw Uprising
  • contacts with other Jews , acquaintances
  • Józef Zysman (Ziemian) wymienia następujące osoby: Antek,Celina, Zygmunt, Marysia, Tadek, Lodzia, Julek, Zosia, Marek, Stasia, Witek, Andzia, Edek, Jasia.