Given name: Alina Family name: Edelman

  • YES
  • Female
  • Alina
  • Edelman
  • Margolis
  • Alicja Zacharczyk
  • 1922-04-18
  • Łódź
  • Yes
  • Jewish
  • good
  • higher
  • other, on surface
  • other danger, recognition
  • Przed wojną mieszkała wraz z rodziną w Łodzi. Ojciec lekarz i dyrektor szpitala w Łodzi jako działacz żydowskiej partii socjalistycznej Bund został aresztowany 1 września 1939 roku, osadzony w więzieniu, a następnie rozstrzelany. Na skutek starań matki autorka wraz z młodszym bratem uciekła z Łodzi do Warszawy, gdzie zatrzymała się u swej ciotki na Mokotowskiej. Po przyjeździe matki do stolicy we troje zamieszkali na terenie getta na ulicy Ceglanej. Matka jako lekarz nadal wykonywała swój zawód. Autorka przez cały pobyt w getcie była uczennicą Szkoły Pielęgniarek przy ulicy Mariańskiej. Uczęszczanie w getcie do tego rodzaju szkoły chroniło ją przez długi okres. Po raz pierwszy autorka przeszła na aryjską stronę tuż po wielkiej akcji, powróciła jednak z własnej woli po trzech dniach. Po raz drugi opuściła getto po styczniowej akcji. Zamieszkała wówczas u państwa Zezaków. W czasie Powstania Warszawskiego zaangażowała się w pracę sanitariuszki. Po powstaniu spotkała swą matkę w obozie w Pruszkowie. Po wojnie została lekarzem pediatrą.

  • Warsaw Ghetto Uprising, 1943, Warsaw uprising, 1944, in the ghetto
  • social/communal, private life / daily life
  • atmosphere, activists, children, Intelligentsia, underground movement, physicians, medicine, survivors, armed resistance, the 'Aryan' side, escaping the ghetto, Jews
  • Opracowano na podstawie tekstu autorstwa Aliny Margolis-Edelman pt; Ala z Elementarza.

    Jej mężem zostaje Marek Edelman; mieszkają i pracują w Łodzi. W 1968 po wydarzeniach marcowych i rozpętanej kampanii antysemickiej władze nie pozwalają jej na kontynuację pracy naukowej, odrzucając rozprawę habilitacyjną. Wyjeżdża z dziećmi do Francji. Zaangażowana w działalność organizacji Lekarze bez Granic. Po 1980 współtworzy z Bernardem Kouchnerem organizację Lekarze Świata (jest współzałożycielką polskiej sekcji). Po wybuchu stanu wojennego w Polsce organizowała pomoc dla opozycji demokratycznej. Umiera 23 marca 2008 w Paryżu.