Given name: Bronisława Family name: Twardowska

  • NO
  • Female
  • Bronisława
  • Twardowska
  • nieznane
  • prawdopodobnie 1892 r.
  • Yes
  • From Warsaw
  • Praga
  • Wileńska 31/28
  • Polish
  • basement, in an apartment
  • Była dozorczynią domu, w którym mieszkała, na Wileńskiej. W czasie okupacji zajmowała się też handlem. Z tego powodu nawiązała kontakt z Antonim Wikierą. Pewnego dnia Wikiera przyprowadził do niej uciekiniera z getta. Zgodziła się go przechować do czasu, kiedy będzie mógł ruszyć dalej. Od tej pory jej mieszkanie stało się miejscem przejściowym dla osób kierowanych przez Wikierę. Nie znała ich nazwisk. Na stałe zamieszkali u niej Tadeusz Zaremba, Józef Rochman i Marian Bądźzdrów. Przebywanie w mieszkaniu było dla nich niebezpieczne. Mieszkanie znajdowało się na parterze, a dom nie miał podpiwniczenia. Dlatego postanowili zerwać podłogę w pokoju i wykopać trzyosobowy schron. Do schronu wchodzili tylko w chwilach zagrożenia. Do mieszkania przychodziło wielu lokatorów, jak to do dozorczyni. Wejście do schronu Bronisława maskowała chodnikiem, stołem czy innymi sprzętami. W lipcu 1944 r. Wikiera przyprowadził matkę z bardzo chorą córką, która nie miała szans na opiekę lekarską w miejscu gdzie się ukrywała. Bronisława nie miała sumienia jej odesłać. Sprowadziła do niej lekarza, później innego, ale chorej nie można już było pomóc i zmarła po kilku dniach. Rodzina zmarłej, przez Wikierę dostarczyła trumnę i dowód dla zmarłej na nazwisko Łukaszewicz. Wszystkie formalności musiała załatwić Bronisława i pochowała ją na cmentarzu bródnowskim. Trzej lokatorzy Bronisławy przeżyli wojnę, a po wojnie wyemigrowali z Polski.

  • Ghetto Uprising, Warsaw Uprising, deportation
  • Poles operations, help
  • other help, contacts with other Jews , medical, stranger, long-lasting help, housing assistence