Given name: Dawid Family name: Moncarz

Ślusarz. Syn Jakuba. Miał warsztat ślusarski na Pańskiej 69. W getcie, od 1941 r., mieszkał z rodziną na Miłej. Należał do PPR. Zebrania organizacji w getcie odbywały się m.in. na Solnej 14, w mieszkaniu Natana Starowińskiego. Przychodzili na nie ludzie z poza getta. Na zebraniach poznał Witolda Zielińskiego, polskiego policjanta, który przenosił do getta żywność, broń i hełmy. Moncarz odbierał towar i zanosił na Miłą, zorganizowanej grupie należącej do ŻOB-u. Tak było do września 1942 r. Wtedy dostał nakaz pracy. Jeździł do Ursusa, do pracy, do 17 kwietnia 1943 r. W międzyczasie pomagał budować bunkier na Miłej 42. Kiedy wracał z pracy 17.04, już widział Niemców obstawiających getto. W poniedziałek, 19 kwietnia stawił się do pracy w umówionym miejscu. Widział wjeżdżających do getta Niemców. Nie zdążył dojść do swojego bunkra na Miłej 56, doszedł tylko do bunkra na Miłej 42. Pierwszego lub drugiego dnia powstania dom został podpalony. Moncarz był wtedy w punkcie obserwacyjnym na II piętrze. W nocy zaczęli wychodzić mieszkańcy bunkra, którzy zostali przeniesieni do okolicznych, jeszcze niespalonych domów. Po kilku dniach dostał rozkaz od grupy, żeby zrobić otwór w murze na rogu Gęsiej i Lubeckiego. Organizacja wyznaczyła go do pilnowania dziury, tak aby ludzie mogli tamtędy wychodzić na stronę aryjską. Po trzech dniach zaczął się ostrzał z drugiej strony muru, Moncarz został ranny w rękę i prawą nogę. Ranny schronił się w bunkrze na Miłej 36 lub 38. Został obandażowany. W bunkrze była Irena Kesfeld (dzisiaj Olszewska). 27 kwietnia dom został okrążony przez Niemców. Na zewnątrz było 11 osób, w tym Moncarz, którzy pilnowali bunkra. Broń zostawili w gruzach. Zostali wszyscy ustawieni w szereg, musieli odliczać, a co drugiego Niemcy zabijali na miejscu. Tak zginęło 50 osób. Po rewizji wyprowadzili ludzi do bramy getta. Dwie osoby, w tym Moncarza zostawili do posprzątania trupów. Moncarz, pod nadzorem niemieckim, sprzątał trupy dwa dni, a później został dołączony do grupy zaprowadzonej do wagonów. W wagonach stali dobę. Pilnował ich własowiec, który wsadzał lufę karabinu przez okienko i żądał pieniędzy. Później zostali zawiezieni na Majdanek. Moncarz został umieszczony na 3 polu, w bloku 17. Pracował przy budowie baraków. Po dwóch miesiącach został przewieziony do Skarżyska Kamiennej, do fabryki broni. Kiedy Rosjanie zaczęli się zbliżać, Niemcy zrobili selekcję. Część osób prowadzono do lasu na śmierć. Żydzi kopali doły, dostawali za to pół bochenka chleba. Resztę osób zapędzono do wagonów i wywieziono na Czechosłowację, do Pilzna i Pragi. W Pradze doczekał wyzwolenia, 6 miesięcy spędził w szpitalu. Później wrócił do Warszawy.