Given name: Juliana (Basia) Family name: Grosiak

  • NO
  • Female
  • Juliana (Basia)
  • Grosiak
  • Bartkiewicz
  • Starzewska
  • 1911-07-18
  • Piotrowice powiat Radom
  • Yes
  • From Warsaw
  • Mokotów
  • ul. Kazimierzowska 63 m 11
  • Polish
  • on surface , basement
  • other danger, blackmail/"szmalcowanie" resulting in buying out

  • Córka Wojciecha i Anny Bartkiewiczów. W 1940 trafia na Pawiak, zwolniona w 1942; wynajmuje pokój Efraimowi i Jadwidze Rozencwajgom z córeczką Sarą i ich kuzynce Dorze Erman. Szybko orientuje się, że jej lokatorzy są Żydami. Ustala reguły bezpieczeństwa, opiekuje się nimi i pomaga. Uczy Efraima poprawnie mówić po polsku, wszystkich troje uczy modlitw i obyczajów katolickich. Miesiąc później zgadza się zaopiekować roczną Wandą Słońską; dziecko jest ciężko chore. Basia leczy ją i traktuje jak córkę do końca okupacji. Regularnie odwiedza z Wandą jej matkę, Irenę, ukrywającą się na Żoliborzu. W mieszkaniu Basi jest jeszcze jedna lokatorka, określana jako „Gwiazdeczka”, z relacji wynika, że mogła to być prostytutka; początkowo zachowuje się agresywnie wobec żydowskich lokatorów. We wrześniu 1944 Basia i jej lokatorzy opuszczają Warszawę. Basia z Wandzią i Aniela z Zosią znajdują schronienie u krewnych Barbary w okolicach Radomia. W kwietniu 1945 Basia dociera z Wandą do Łodzi, gdzie mieszka Irka. Kilka dni później Basia wraca do Warszawy.

  • Warsaw Uprising
  • administrative, Germans operations, Poles operations, underground activity, housing, help, work, blackmail, "szmalcownictwo", private/everyday life
  • atmosphere , illness, children, Gestapo/gendarmerie, hosts, other help, Polish underground movement , contacts with other Jews , costs, medical, long-lasting help, individual help , housing assistence , help from other organisation , quarter/district, material help , blackmailer/ "szmalcownik", acquaintances
  • Str. 13