Given name: Miriam Family name: Sztarksztejn

  • YES
  • Miriam
  • Sztarksztejn
  • Szulman
  • 1895-10-12
  • prawdopodobnie kwiecień 1943 r.
  • ul. Świętojerska (?)
  • No
  • From Warsaw
  • Midtown
  • Mirowska 1
  • Orla 11; Nowolipie; Świętojerska
  • Jewish
  • valuables, goods
  • Córka Hersza i Chajołe Szulmanów. Miała dwie siostry, Lonię i Edzię i dwóch braci Dawida i Jakuba. Była uosobieniem dobroci. ukończyła gimnazjum na Prostej 8, znała doskonale rosyjski i niemiecki. Przerwała naukę, bo wyszła wcześnie za mąż za Mosze Sztarksztejna. Miała troje dzieci, Eugenię, Cesię i Natana. Mąż był właścicielem sklepu z art. kolonialnymi przy pl. Żelaznej Bramy. Pomagała mężowi, który zajmował się też interesami hurtowymi, i cały dzień spędzała w sklepie. Sklep, ze względu na konkurencję, był otwarty nawet w sobotę. Ale w domu była kuchnia koszerna, obchodzono wszystkie święta. Dziećmi zajmowała się gosposia Tauba. Po wybuchu wojny, w październiku 1939 r. zmarła na tyfus jej młodsza córka Cesia. Kiedy powstało getto, Miriam przeprowadziła się z rodziną na Orlą 11. Mężowi udało się wynieść ze sklepu dużo towaru, który zakopywał, najczęściej w piwnicy. Udało się też zamienić z Polakami sklep, przenieśli go na Elektoralną 35. Jeszcze nie było głodno. Latem 1941 r., strasza córka Eugenia wzięła ślub z Jerzym Żaglem, w synagodze Nożyków. Pod koniec 1941 r. dostała z mężem i rodziną córki, pracę w szopie Schultza, dzięki temu, że zięć miał maszynę kuśnierską, a ona zwykłą maszynę do szycia. Zamieszkali w budynku pracowników na Nowolipiu. Praca w szopie była na zmiany. Pracowali na różne zmiany z córką i jej mężem, bo musieli opiekować się 10-letnim synem Natanem. Wielokrotnie chowali go w szopie pod futrami, lub przekupowali Ukraińców. Jednak przy kolejnej selekcji, przeprowadzonej w szopie, zabrano Natanka. Natanek, instruowany na migi, przeczołgał się do rodziców, ale zauważył to policjant i go zawrócił do grupy idącej do transportu. Nie udało się go wyciągnąć z Umschlagplatzu, pomimo dużego okupu. Wiosną 1943 r. postanowili uciec z Nowolipia. Przeszli z mężem na Świętojerską. Na tę samą ulicę przeniosła się także córka z mężem. 19 kwietnia 1943 r., Miriam przyszła z mężem, rano, do córki, żeby się pożegnać. To było ostanie spotkanie matki z córką. W czasie powstania w getcie chowała się w bunkrze na Świętojerskiej, bunkier został odkryty przez Niemców. Miriam trafiła na Majdanek, ale nie przeszła selekcji i trafiła do komory gazowej.

  • Warsaw Ghetto Uprising, 1943, in the ghetto
  • children, death, Jews