Given name: Sarah Family name: Ruch

  • NO
  • Female
  • Sarah
  • Ruch
  • Bornstein
  • Jadwiga Żukowska
  • 1921-12-07
  • Nowy Korczyn
  • Yes
  • Not in Warsaw
  • Tarnów
  • Warszawa
  • Jewish
  • good
  • on surface , in an apartment
  • money

  • Sara Bornstein, córka Chai z d. Gertner i Hirsza. Miała 6 rodzeństwa. Rodzina była religijna, prowadziła młyn w Tarnowie. Ojciec zmarł w 1937 roku. W czasie wojny znaleźli się w tarnowskim getcie. Rodzina po kolei przenosiła się do Warszawy, na stronę aryjską, dzięki pomocy polskiej niani do dzieci. Sara z matką, siostrą, bratem i siostrą szwagierki znaleźli się po akcji 15 listopada 1942 r. w pociągu wiozącym ich na wschód (do Bełżca). Wszyscy wyskoczyli z pociągu, udało im się dotrzeć do Warszawy. Sara zamieszkała razem z matką, spały na jednym łóżku. Dużo płaciły za ukrywanie. Po powstaniu w getcie musiały zmienić mieszkanie. Matka zamieszkała z bratem, i wkrótce część rodziny wyjechała nielegalnie przez Czechosłowację do Rumunii. Sara została w Warszawie z dwoma młodszymi siostrami, Esterą i Leą, które również były na aryjskich papierach. Sara zatrudniła się jako niania. Przyznała się gospodarzom, że jest Żydówką, ale dalej u nich pracowała. W czasie powstania obie siostry, które walczyły jako łączniczki, zginęły. Sara została zabrana przez Niemców do budowy barykad, a potem do obozu w Ravensbruck, Heningsdorf, i Oranienburg Sachsenhausen, gdzie pracowała w fabryce amunicji. Po wyzwoleniu wyjechała do rodziny, zamieszkali w Pradze, potem w Brukseli. Sara była przez pewien czas w Afryce Południowej, a wreszcie zamieszkała z rodziną w Izraelu.

  • Ghetto Uprising, Warsaw Uprising, deportation
  • housing, help, work, private/everyday life
  • contacts with other Jews , long-lasting help, individual help , housing assistence , work, with Aryan documents