Given name: Wacław Family name: Kornblum

  • NO
  • Male
  • Wacław
  • Kornblum
  • Izaak (Izio) Kornblum
  • Wacław Bartkiewicz
  • 1926-03-05
  • Paryż
  • Yes
  • From Warsaw
  • Wola
  • Śliska 42
  • Niska 35; Nalewki; wieś pod Białymstokiem; ziemianka w lesie
  • Jewish
  • good
  • primary
  • basement, in an apartment
  • Jasny blondyn z niebieskozielonymi oczami. Syn Szlomo Kornbluma i Menuchy z domu Zamość, urodzonej w 1901 r. w Mszczonowie, która zachorowała po jego urodzeniu i zmarła w 1929 r. Przez pierwsze lata wychowywała go siostra Menuchy, Mindla (Mina). Ojciec ożenił się drugi raz w w 1930 r. z Lonią Leą z domu Mileband. Lonia traktowała go jak syna, a on ją jak matkę. Miał młodszego o sześć lat brata Bera (Beruś, Władysław). Matka, Lonia pracowała w swoim sklepie gorseciarskim na Rymarskiej. Ojciec był pisarzem, napisał parę książek. Izaak/Wacław, przed wojną ukończył pierwszy rok gimnazjum Laor przy Nalewki 2a, zaczął uczyć się hebrajskiego. W 1939 r. rodzice przeprowadzili się na Nalewki 35. Ich dom znalazł się w obrębie getta. Początkowo uczył się na tajnych kompletach w gimnazjum Kryńskiego, a później zaczął pracować. Ojciec zaczął zarabiać produkując torby, pomagała mu matka. W późniejszym okresie pracował z rodzicami w szopie Oszman na Ogrodowej. W sierpniu 1942 r. przeprowadzili się na Nalewki do domu dla pracowników szopu Oszmana. 27 sierpnia w szopie była selekcja, wyczytywano nazwiska osób, które były bezpieczne. Uratował się dzięki temu, że zgłosił się za osobę, która była nieobecna. Matka została zabrana do transportu, nie udało jej się uratować. Razem z ojcem i bratem wrócili na Niską, do dawnego mieszkania. W czasie akcji wysiedleńczych chowali się w kryjówkach w piwnicy pod sklepem lub w zrobionej w piekarni kryjówce dla rodziny Lejba Gefena. 3 grudnia 42 r. wyszedł z getta jego brat. W marcu 1943 r. wyszedł z getta z kuzynką Tusią. Trafili do Marek. Miał metrykę na nazwisko Wacław Bartkiewicz. Przewodnik przeprowadził ich w okolice Białegostoku. Rozdzieli się z Tusią, błąkał się po polach. Trafił na kowaleszczyznę w pobliżu Sokoła. Spotkał Stanisława Śliwowskiego, młodego rolnika, mieszkającego z matką i siostrą Gienią, u którego zaczął pracę pastucha. Po pewnym czasie Śliwowski się ożenił i jego żona nie chciała dłużej trzymać Żyda. Wczesną zimą 1944 r. Śliwowski skontaktował go z innym Żydem, który przychodził do niego po żywność. Ten Żyd, Abram Kapłański, ukrywał się z matką i siostrą Rachelą w ziemiance w lesie. Przyjął Wacka. W ziemiance mieszkało jeszcze troje innych Żydów. Wacek, o aryjskim wyglądzie, wychodził po zaopatrzenie. Kapłańscy, przedwojenni sklepikarze, mieli pieniądze i utrzymywali wszystkich. Ale, w wyniku kłótni, Kapłańscy i Wacek oddzielili się od reszty. Abram też chodził do zaufanych chłopów po żywność. Wacek kilkakrotnie chodził do księdza Ostalczyka proboszcza w Waniewie, który za dolary dawał ukrywającym się żywność. Którejś nocy, Wacek poszedł z Abramem do innej wsi po żywność, do znajomych Polaków. Okazało się, że to była pułapka, Abram wszedł do chałupy i został pobity i wywieziony na gestapo. W tym czasie ziemianka została zniszczona. Wacek z Rachelą i Kapłanową ukrywali się w zbożu Grochowskiego, bogatego gospodarza. Grochowski odkrył ich kryjówkę, prosił, żeby jak najmniej zniszczyli zboże, przynosił im wodę, a czasami chleb. Pewnego dnia, kiedy Wacek siedział sam w zbożu zobaczył go niemiecki patrol, przyznał się, że jest Żydem Dowódcą był młody Niemiec z Wehrmachtu, nie rozstrzelał go, oddał Wacka do TODT. Wacek uciekł z TODT-u, znów włóczył się po wsiach, ale wtedy było już wielu Polaków uciekinierów po powstaniu warszawskim. Trafił znów do jakiegoś gospodarza. Doczekał wyzwolenia. Pojechał do Białegostoku. Spotkał, jedynych ocalałych z rodziny, brata Władka i kuzynkę Irkę. Na trzy lata trafił do sanatorium gruźliczego w Otwocku. Ożenił się, w 1957 r. wyjechał do Izraela. W 1989 r. wrócił do Polski.

  • after the war, Ghetto Uprising, Warsaw Uprising, in the Ghetto, deportation
  • Poles operations, help
  • other help, stranger, long-lasting help, with Aryan documents