Given name: Helena Family name: Hirschberg

  • NO
  • Female
  • Helena
  • Hirschberg
  • Lengałka
  • Helena Lechowska
  • 1918-03-15
  • Mława
  • Yes
  • Not in Warsaw
  • Mława ul. Niborska
  • Warszawa ul. Poznańska; Chłodna;
  • Jewish
  • good
  • secondary
  • in an apartment
  • delation/denunciation
  • Urodziła się w wielodzietnej rodzinie, miała dwóch braci i cztery sióstry. Ojciec, Zurek hodował nasiona, miał stawy rybne z karpiami. Matka, Dewora z domu Sznajman, pomagała mężowi i zajmowała się dziećmi.. Mieli spore gospodarstwo. W domu obchodziło się święta żydowskie, ojciec modlił się codziennie, rodzice chodzili do Synagogi. Helena skończyła prywatne gimnazjum koedukacyjne w Mławie i wyjechała do szkoły w Palestynie. Po roku musiała wrócić, bo matka zachorowała na raka. Została już w Polsce, poszła do pracy, opiekowała się młodszym rodzeństwem. Po wybuchu wojny pojechała z najmłodszą siostrą Ipusią (Zylpą) do Warszawy, gdzie mieszkała część jej rodzeństwa. Nie poszła do getta. Mec. Hering załatwił jej i siostrze papiery aryjskie. Helena została Heleną Lechowską, a siostra Marią Sowińską. Zaczęła pracować w biurze niemieckiej firmy DAL na Bartoszewicza, a później w firmie TRANSAVIA na Stawki, która miała filię w getcie. Miała przepustkę do getta i mogła pomagać rodzinie, która była w getcie. Mieszkała z siostrą Ipusią i bratem Andrzejem (Alter Bencyon) na Poznańskiej Brat nie wychodził, chował się gdy rozlegało się pukanie do drzwi, czasami wieczorami Helena wyprowadzała go na spacer. Pewnego dnia wiosną 1942 r., po donosie folskdojcza Ronke, została zabrana na gestapo, a po pewnym czasie trafiła tam też jej siostra. Dzięki temu, że Helena miała przepustkę z firmy niemieckiej podpisaną prze Brandta, obie siostry zostały zwolnione. Po tym zajściu zmienili mieszkanie, zamieszkali na Chłodnej. Później znów na Poznańskiej 16 wynajęli dwa pokoiki u pani Mączyńskiej. Tam przetrwały powstanie. Helena po powstaniu została wywieziona do obozu pracy w Burgweide koło Wrocławia. Była tam do wyzwolenia. Wróciła do Warszawy, pracowała w *Ekspresie Wieczornym*, pisała pod pseudonimem *Hig*. Mąż był dziennikarzem sportowym.

  • Ghetto Uprising, Warsaw Uprising, in the Ghetto
  • Germans operations, housing
  • Gestapo/gendarmerie, other help, contacts with other Jews , long-lasting help, work, with Aryan documents