Given name: Josef Family name: Grotte

Syn Abrama Romana Grotte i Lei z domu Biber. Miał starszego brata i młodszą siostrę. W domu mówiło się po polsku i po żydowsku. Chodził do szkoły państwowej. Należał do czerwonego harcerstwa i Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego. W 1939 r. wyszedł z kolegami na wschód, zostali zatrzymani w Koźlu Wielkim, z którego Ślązacy (za którego podał się Josef) zostali wysłani na Śląsk. Uciekł po drodze i wrócił do rodziców w Częstochowie. Starszy od niego o 6 lat znajomy, chodzący o kulach Bronisław Śliwa dał mu swoje dokumenty, w tym książkę Arbeitsfrontu, przepowiadając, że Niemcy wyniszczą Żydów. W Sosnowcu spotkał swojego szkolnego kolegę, Stanisława Kosowskiego, który zaprosił go do kawiarni i zadenuncjował. Do kawiarni przyszedł, również inny kolega szkolny, Palik, folksdojcz, w towarzystwie Niemców, kazał Josefowi pokazać dokumenty. Josef miał dokumenty na nazwisko Śliwa, zostały mu zabrane. Po rym incydencie, Josef uciekł z Sosnowca dzięki pomocy Konrada Potyki, który miał kontakty w Warszawie. Wyjechał do Warszawy, zamieszkał na Nowosiedleckiej u pani Gutowskiej. Nawiązał kontakty z Aleksym Bieniem, byłym prezydentem Sosnowca, który wciągnął go do konspiracji. Była to Wolność Równość Niepodległość, podległa Delegaturze Rządu Polskiego. Początkowo pracował w komórce legalizacyjnej, produkującej fałszywe dokumenty. Blankiety dostarczali polscy pracownicy drukarni. Później, ponieważ dobrze znał j. niemiecki, został przeniesiony do pracy kontrwywiadowczej. Został aresztowany przez Gestapo w 1942 r., jako Polak. Był bity. Nie mógł tego wytrzymać i przyznał się, że jest Żydem. Został przewieziony na Pawiak, na oddz. VIII, a po dwóch miesiącach zaczął pracę w więziennych warsztatach. Powstanie w getcie spędził na Pawiaku. W maju 1944 r., po ucieczce z Pawiaka 10 osób, resztę więźniów przeniesiono do zagęszczonych cel. Więźniowie porozumieli się i zaplanowali ucieczkę. Dostali ze strony aryjskiej plany kanalizacji pod więzieniem. Po warsztatem stolarskim wybudowali tunel, osiągnęli cel 30 lipca 1944 r. Uciekło ich 17 Żydów, w dwóch grupach. Reszta nie zdążyła, bo ucieczka została wykryta. Josef był w grupie, która poszła w kierunku Żelaznej. Po wyjściu, pomógł im dozorca budynku na Żelaznej. Następnego dnia dotarli do nich ludzie z Żegoty, m.in Alicja Skrzeszewka i Alinę Margolis. Obie panie przewiozły uciekinierów na Okęcie, do kryjówki pod maglem. Było już tam około 20 Żydów. Po trzech tygodniach pojechał do Milanówka, do Macieja Słomczyńskiego, którego poznał na Pawiaku. Do wyzwolenia mieszkał w Milanówku. Po wojnie, w randze porucznika znalazł pracę w kontrwywiadzie.