Given name: Alina Family name: Gelbard

  • NO
  • Female
  • Alina
  • Gelbard
  • Gelbard
  • Yes
  • Not in Warsaw
  • Chełm, ul. Reformacka 2
  • Leszczyńska; Mickiewicza; Królewska; Sienna, Pelcowizna
  • Jewish
  • in an apartment
  • money
  • delation/denunciation, blackmail/"szmalcowanie" ending on police station, blackmail/"szmalcowanie" resulting in buying out
  • Siostra Władysława Iwaszczukiewicza (Adama Gelbarda), po nasileniu się akcji represyjnych wobec Żydów, wyjeżdża wraz z bratem i matką do Warszawy, w listopadzie 1942 r.. W pociągu spotykają handlarkę, przedstawiają się jej jako rodzina wysiedleńców z zamojskiego, a ona proponuje im nocleg u siebie, na Leszczyńskiej, do czasu znalezienia jakiegoś mieszkania. Władysław szuka mieszkań z ogłoszeń w gazecie, nie zawsze szczęśliwie. W pierwszym wynajętym z ogłoszenia na Wąskim Dunaju, zaraz po wprowadzeniu się, przychodzą granatowi policjanci i zabierają im wszystkie pieniądze. Następnie było dozorcostwo, też z ogłoszenia, za mieszkanie w piwnicy willi na Mickiewicza. Na Żoliborzu mieszkali przez miesiąc, do czasu anonimu do właściciela.. Władysław wynajął matce i siostrze mieszkanie na Powiślu (prawdopodobnie na ul. Fabrycznej). W trakcie przenosin z Żoliborza na Powiśle znalazły się obie na Podwalu, już na dokumentach aryjskich. Tam przechodnie wskazali je jako Żydówki i wezwali granatową policję. Obie wylądowały na kilka godzin na komisariacie, ale, szczęśliwie, jeden z policjantów puścił je wolno. Zamieszkały w wynajętej facjatce, znów na krótko z powodu najścia tajniaków. Tajniacy nic wartościowego nie znaleźli, ale zapowiedzieli powrót. Potem było mieszkanie na Królewskiej u starszej kobiety. Tę kobietę zbuntowała sąsiadka i znów zostały bez mieszkania W tym czasie na dom na ul. 6 Sierpnia spadła mała bomba i lokatorów przesiedlono do opustoszałego, po opróżnieniu małego getta, domu na Siennej. Mama z córką podały się za mieszkańców zburzonego domu na 6 Sierpnia i zamieszkały na Siennej. Ponieważ nie potrafiły udowodnić wcześniejszego mieszkania na 6 Sierpnia, wywieziono je po pewnym czasie na Pelcowiznę do baraków dla bezrobotnych. Tam doczekały do wyzwolenia.

  • denunciation , Poles operations, housing, help, blackmail, "szmalcownictwo"
  • contacts with other Jews , costs, stranger, Polish Police, long-lasting help, one-off help, housing assistence , blackmailer/ "szmalcownik", with Aryan documents
  • Alina Gelbard, córka Sary i Luzera Efroima, siostra Adama.