"Przyzwoita" część ludności zaczęła,...

  • YES
  • "Przyzwoita" część ludności zaczęła, pomimo nakładanych surowych kar, stronić jak od zarazy od tych kąpielisk i wykręcać się jak mogli, aby nie paść ofiarą śmierci. Zaczęło "wykupywanie się". Sanitarni lekarze blokowi chrześcijańscy zaczęli brać za pośrednictwem "wykupy" od poszczególnych domów, posyłając do kąpieli biedotę, najwięcej zawszonych. Ale widać interes był bardzo intratny, niekiedy z domu do kilku tysięcy, gdyż kąpieliska owe zaczęły się bardzo często powtarzać. Trzeba było się zbierać, układać i nawet po ułożeniu się, nie było się pewnym, czy "interes" przeszedł, gdyż w każdej chwili mogła wpaść i dodatkowa niemiecka komisja, a tu nie było już rady. Istna to była plaga. Nerwy ciągle w naprężeniu.

  • 1940-00-00
  • 1940-00-00
  • before formation of the ghetto
  • social/communal
  • poor, the rich, prices, physicians, baths, medicine, medical, Poles
  • Autor rozpoczyna pamiętnik od wspomnień z okresu I wojny światowej
    (ewakuacja na Syberię i powrót przez Amerykę do kraju po rewolucji).
    Następnie opisuje losy Żydów Warszawy podczas wojny, przeplatając
    wspomnienia rozważaniami historiozoficznymi.
    Mówi o oblężeniu Warszawy w 1939 roku, antyżydowskich rozporządzenia władz
    okupacyjnych, przesiedleniach Żydów z prowincji do Warszawy, działalności
    Żydowskiej Służby Porządkowej i agentów gestapo, warunkach życia w getcie,wielkiej akcji likwidacyjnej w 1942 r. Opisuje także Umschlagplatz, wyjaśnia na czym polega organizacja
    szopów. Mówi o selekcjach pracowników szopu, także przywołuje opowieści uciekinierów z Treblinki. Autor z żoną przetrwał w szopie szczotkarskim, jego syn został
    wywieziony. Autor opuścił getto i ukrywał się z żoną po aryjskiej stronie.
    Pamiętnik był pisany w ukryciu. Autor wraz z żoną przeżył wojnę
    (zarejestrował się jako Kalman Rotgeber). W 1945 r. przekazał pamiętnik
    do Żydowskiej Komisji Historycznej w Warszawie.
    Maszynopis, s. 1-215, format: 290 x 210 mm.
    Odpis: maszynopis (dublet)
    Publikacja: Pamiętniki z getta warszawskiego, Warszawa 1993, s. 424-425
    (fragmenty); Karol Lewap, Pamiętnik z okresu okupacji, Kalendarz
    Żydowski-Almanach, 1995-1996, s. 212-131 (fragmenty)

  • 20